کارشناس رسمی دادگستری رشته وسائط نقلیه ریلی

تونل، یکی از آسان کنندگان راه های سخت گذر است که در میانه کوه ها، دریا ها و زیر زمین نفوذ کرده است. در تعیین میزان خسارت ناشی از ریزش تونل ها باید دقت داشت که حتی برای انتقال سیم های برق و تلفن، مخفی گاه ها و خط ریل به حفر تونل نیاز است. از این رو سالانه تعداد زیادی تونل در کشور برای مصارف مختلف حفر می‌شود اما یکی از کاربرد‌های مهم تونل‌ها ایجاد مسیر حرکت ریلی است. امروزه مترو‌ها در تونل‌ها ایجاد شده‌اند و در مسیر‌های صعب العبور نیز همین وع برای قطار‌ها حاکم است. اما به دلایل مختلف امکان فرورریزی تونل وجود دارد که گاها علاوه بر خسارات مالی که وارد می‌کند احتمال بروز خسارت جانی هم وجود دارد. از طرف دیگر امکان این که بین کارفرما و پیمانکار نیز اختلافاتی بروز کند وجود دارد که تعیین دلیل بروز خسارت در اینجا اهمیت بسیار زیادی پیدا خواهد کرد.

 در خصوص سازه‌ها و تونل‌ها معمولا کارشناس رسمی دادگستری رشته عمران صاحب صلاحیت است اما کارشناس رسمی دادگستری وسائط نقلیه ریلی نیز در این زمینه می‌تواند راهگشا باشد. هر چند که معمولا کمپانی های بسیار بزرگی با استفاده از تجهیزات پیشرفته به ساخت این تونل ها کمک می‌کنند که احتمال بروز خسارات را کاهش دهند.


باید توجه داشت ماشین های پیشرفته ای به نام TBM وجود دارند که بیش از 16 متر در روز میتوانند حفر کند. استفاده از این ماشین های پیشرفته هم موجب صرفه جویی در مسائل اقتصادی میشود، و هم سرعت کار را بالا میبرد. استفاده از این دستگاه ها برای حفر تونل های عظیم به کار می آید، برای حفر تونل های کوچک استفاده از این دستگاه ها نه تنها فواید ذکر شده را ندارد بلکه میتواند اثرات برعکسی نیز داشته باشد.

در بررسی خسارت ناشی از ریزش تونل ها باید توجه داشت (مانند استفاده از تجهیزات در مثال بالا)  که تمامی مراحل ساخت تونل با دقت بالایی انجام شود وگرنه به خاطر عدم رعایت موازین قانونی، در هر مرحله خسارت ناشی از ریزش تونل ها میتواند بیشتر از حد تصور باشد.
نوع سنگ مورد استفاده شده و حفاری شده، خاک، نقشه های توپوگرافی تهیه شده، مصالح مورد استفاده، سیستم کار در تونل، نوع ماشین ها و دستگاه های مورد استفاده، تعیین دقیق مکان های حفاری، کنترل و جلوگیری از سقوط و سنگ ریزی و جریان های خروجی آب همگی از مواردی است که اگر به درستی انجام نشود، در زمان ریزش تونل ها میتواند خسارت هنگفتی به بار آورد.

در ارزیابی خسارت ریزش تونل ها باید تمامی مراحل را مورد بررسی قرار داد. در مرحله اول شما بعد از مشخص کردن چال ها آنها ها حفر کرده و مواد منفجره را در آنها قرار دهید. در مقدار این مواد منفجره و فاصله این چال ها از یکدیگر باید توجه کرد. چاشنی های انفجاری انواع مختلفی دارند. باید در چینش این چاشنی ها توجه داشت که انفجار ها از بالا به پایین انجام شود. بعد از مرحله انفجار و کف برداری بتون ریزی انجام میشود. سپس به شناسنایی و تراش سنگ های مورد استفاده سنگ چینی پرداخته میشود و بعد از این مرحله خاک های تونل بیرون ریخته میشود.

در تعیین میزان خسارت ناشی از ریزش تونل ها باید توجه داشت که این ریزش از چه بابت بوده است، میزان خسارت وارده ارزیابی شود و مشخص کنید که این ریزش بابت اهمال کاری در چه مرحله ای بوده است. آیا مشکل در نوع سنگ بوده یا عملیات حفاری؟ خسارت وارده بابت عمر کوتاه تونل بوده یا عدم جلوگیری از سنگ ریزی؟ هر کدام از این موارد به بررسی خسارت ناشی از ریزش تونل ها کمک می‌کند.